بررسی سبک شناسانه ی اشعار گلرخسار صفی آوا

رویکرد سبک شناسانه به متون، از جمله راه های آشنایی دقیق و علمی با زیرساخت و روساخت متون است. چنین مطالعاتی می تواند داشته های زبانی متن و افق های فکری نویسنده را به شکلی روشن برای مخاطب نمایان کند. پژوهش های همسو در داخل و خارج، نشان از اهمیت چنین تحقیقاتی در مواجهه با متون است. ما نیز با توجه به چنین ضرورتی با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و بهره گیری روش استقرایی-تحلیلی، 45 شعر از اشعار گلرخسار صفی آوا را که در قالب های غزل، قطعه، رباعی، مستزاد، مسمط، ترجیع بند، شعرنو و شعر سپید سروده شده، مورد بررسی سبک شناسانه قرار داده ایم. اشعار در سه سطح ادبی، زبانی و فکری بررسی شده، آنگاه مورد نقد و تحلیل واقع شده و در نهایت نتیجه گیری صورت گرفته است. در سطح زبانی، اسم ها بیشتر ذات و از نوع اسم خاص هستند، و اسم ها و افعال اغلب هویت فارسی دارند. بیش از نیمی از افعال در زمان حال هستند، و غالباً افعالی معلوم را شاهد هستیم و وجه اخباری نیز بیشترین میزان کاربرد را دارد. جملات روان و بیشتر با منطبق نثری هستند. در اشعار سکته های وزنی به نحو بارزی به چشم می خورد و عیوب قافیه نیز تکرار شده است. در سطح ادبی جامع در استعارات و وجه شبه تشبیهات وی، عموماً از نوع بعیدند و تشخیص از برجسته ترین ویژگی بیانی وی محسوب می شود. در بدیع لفظی، تکریر شاخصی برجسته است که با میزان بالایی از آن در سطح واک مواجهیم. در بدیع معنوی، تناسب بالاترین میزان را داراست که پارادوکس های زیبا و برجسته ی شاعر، شاخصه ی آن محسوب می-شود. در سطح فکری، موضوعات وطنی دارای برجسته ترین بسامد است، که در این حیطه شعر لحنی مستحکم و ویژه دارد. همچنین عشق، غم و تنهایی و روحیه ی امیدوارانه نمود بیشتری دارد. شعر صفی آوا نوعی تبلیغ اصول اخلاقی است و گاه رنگ و بوی عرفان به خود می گیرد. طبیعت نمود فراوانی دارد و از آن برای ایراد مفاهیم شعری اش بهره می برد. زن و مشکلات او از دیگر موضوعات شعری وی، و درونگرایی و برونگرایی در حدی از تعادل است. کلید واژه: گلرخسار صفی آوا، شعر تاجیکستان، سبک شناسی، سطح زبانی، سطح ادبی، سطح فکری.